Seite
alterius iniuria vſucapiōe iuris ignorantia nō tollerat̉ nec excuſat ſiue potuit ſiue nō potuit peritiores cōſulere vt. ff. d̓ iur. ⁊ fac. ig. l. iuris ignorantia de vſuc. ſi fur. ⁊. l. nunqͣꝫ. Sꝫ ſi ſine alterius iniuria ſi quidē peritiores cōſulere non potu­it ignorantia tollerat̉ ⁊ excuſat. ſed ſi potuit ꝑitiores cōſu­lere iuris ignorantia nō excuſat vt. ff. de iur. ⁊ fac. ig. l. regu la.§. ſed iuris ⁊.§. ſi quis de bo. poſ. l. in bonoꝝ ⁊ quis or. in bo. poſ. ſer. l. ij.§. vlti. Fallit. ff. de aquir. hered. ſi duo ꝓpter rōneꝫ quā. sͣ. dixi. ſi errat̉ in iure naturali ignoratia nō excu ſat vt. ff. de adul. l. ſi adulteriū.§. ſtuprū. ſi errat̉ in quaſi na­li ignorantia iuris nō excuſat vt. C. de in ius voc. l. ij. ſi errat̉ in facto aūt ꝓprio aut alieno. ſi alieno aut erat publice no­tum aut nō erat pubice notū: ſi erat publice notum ignoran tia non excuſat vt. ff. de inſti. ſed ⁊ ſi pupillus.§. ꝓſcribere. ſi nō erat publice notum ignorantia excuſat vt. ff. ꝓ ſocio. l. fi. ⁊ ꝓximo. c. cū quis. ſi in facto ꝓprio aut certat de dāno vitā do aut de lucro captando ſi de lucro captando error nō tol leratur in ꝓprio facto. ſi de dāno aut cum alterius iniuria ⁊ tunc error in ꝓprio facto nō tolleratur vt. ff. ad velle. l. qͣꝫqͣꝫ aut ſine alterius iniuria ⁊ tunc error in facto ꝓprio excuſat ⁊ tollerat̉. ff. de condi. indeb. l. ſed ⁊ ſi me putem in pͥncip. ⁊ §. cum inter de actio. emp. ⁊ vend. ſi liberū ⁊ ita oportet in­telligi qd̓ no. ff. de leg. j. l. ſi res obligata Dy. ⁊ in fi. Item ꝯͣ ff. de fideiuſ. l. iij. vide qd̓ ibi no. in glo. fi. Ec regula in pͥma ſui parte facit ad qōnem poſitaꝫ in regula cū quis in ius. ſcd̓a v̓o ꝑs facit ad qōneꝫ qua di ſputaui an impetrans bn̄ficiū de vacatura: quā expectat vl̓ reſeruatiōe que ꝓ eo pendet teneat̉ facere mentionē ita ꝙ aliter impetratio nō valeat: ꝓcedit aūt qō in eo qui ſciebat ſe tale ius habere alias facti ignorantia excuſaret illum. sͣ. e. lib. de reſcrip. gratia. Ad vtranqꝫ partē inducā quinqꝫ rōnes. vnam opinionē ⁊ vnam equitatē demū ſoluā ⁊ ꝯͣrijs reſpondebo. Quod aūt nō teneat̉ ſic ꝓbabo lꝫ īpetrās de bn̄ficio qͣꝫtumcūqꝫ modico quod hꝫ teneat̉ facere menti onem de reſcrip. ſi ꝓponēte de p̄ben. ſi motu ꝓprio li. eo. nō tn̄ de illo qd̓ nondū habꝫ qꝛ longe minꝰ eſt actionē hēre qͣꝫ rem. ff. de reg. iur. l. minus. ſed expectans vacaturā reſer­uatam eſt hmōi ergo ⁊c̄. Scd̓o facit de reſcrip. poſtula ſti dum ibi dicit̉ ꝙ de ꝑpetua vicaria tenet facere mentionē quaſi a ꝯͣrio non de tꝑali multominus qui ſpē tantū habet. Tertio facit. ff. qui ſatiſda. cog. l. ſciendū.§. diuerſa. vbi habens tm̄ actionē ad rem īmobilē ſatiſdatiōe onerat̉ ſꝫ eā poſſidens releuat̉ ab onere ſatiſdandi ad quod facit. ff. d̓ pe cul. peculiū.§. ſi ere ⁊ inſti. de leg.§. ſi reꝫ. facit de re iudi. cū aliquibꝰ vbi in executione ſnīe nō ſufficit pignora dare niſi corꝑalis poſſeſſio tribuat̉ ex quo patꝫ ꝙ minus eſt hēre ius ad vacaturā vel reſeruatam qͣꝫ tenere vacantē. Quarto certū eſt ꝙ perire poterat reſeruatio de offi. leg. p̄ſenti. mul ta enī accidere poterant ꝙ expectatā vel reſeruatā minime haberet vt inſti. de rerū di.§. illud queſitū eſt in fi. qūo ergo bn̄ficiatū eum dicemꝰ cū beneficia ſint perpetua. lv. diſ. p̄ce­pta hoc eo. ti. actus. nōne ſepe expectantē prius qͣꝫ obtine at expirare videmus. abſurdū eſt ergo dicere expectantem bn̄ficiū obtinere ergo de expectato cū ipſum nō habeat nō faciat mentionē. C. de vſufru. ambiguitatē. nōne ſtatuliber medio tꝑe oꝑat̉ vt ſeruus. ff. de ſta. lib. l. ſtatuliberū a ſimili expectans vt non bn̄ficiatus medio temꝑe cenſeat̉. Quinto optime facit de offi. leg. c. vlti. li. eo. vbi dr̄ ꝙ te net̉ facere mentionē de bn̄ficio qd̓ obtinet ex quo notat̉ fa­ctum nō ius vt ꝓbat̉ de p̄ben. de multa. xxj. q. ij. ſi quis iam trāſlatus. facit etiam de p̄ben. ſi tibi conceſſo. Sexto ꝓ­hac parte facit qd̓ no. Inno. de reſcript. in nr̄a. dicens ꝙ cre dat valere litteras dūmodo impetrās velit renūciare vaca­ture per decre. de reſcript. ſuꝑ litteris. ⁊ licet videat̉ notaſſe ꝯͣriuꝫ eo. ti. poſtulaſti. defendit̉ tamen ꝯͣrietas vt dixi in pͥ. decre. in nr̄a. ſuꝑ verbo moleſtari. Item ſaltē ꝑ p̄dicta iura fateat̉ ꝙ ꝓbabiliter potuit īpetrās credere ſe ad hoc nō te neri ⁊ ſic nō dolo ſꝫ ſimplicitate tacuiſſe videat̉ ⁊ ſic valeāt Oc iure vtimur vt quicꝗd oīno ꝑ vim fiat aut in vis publice aut in vis priuate crimen incidat. Deiecit ⁊ qui mandauit vel iuſſit vel ratū habuit. rati enī habitio manda to comparat̉. In ꝯͣctibus in ꝗbus doli p̄ſtatio vel bona fides ineſt heres inſolidū tenetur. Gnorantia. xiij. Dy. dicit hͦ vtriuſqꝫ regule exemplū congrue poni in eo qui ꝯfitet̉ in iudicio ꝑ errorē qui ſi errat ī facto excuſa tur ſi in iure nō. ff. de confeſ. nō fatetur. ſpe cificat in eo qui errans in facto confeſſus eſt aliuꝫ ſibi coheredē. ff. fa. here. ſi cuꝫ pu tarem. ſecus ſi ꝑ errorē iuris vt qꝛ credebat valere teſtamē tum ſine iuris ſolēnitatibꝰ que omiſſe vitiant vt in. l. nō fa­tetur. Ioā. mo. ponebat in eo qui ignorat vacationē bn̄ficij cui nō currit tempus de conceſ. p̄ben. qꝛ diuerſitatē ſecus ſi ignorabat ſemeſtre tp̄us currere collatori ⁊ ſi ꝑmiſit illud labi. de ſup. ne. p̄la. c. pe. ⁊ vlt. Dicebat etiā Io. mo. ꝙ igno rantia error ⁊ titubatio differūt. Ignorantia enī ꝓprie eſt neſcientia qn̄ ſcꝫ de iure vel de facto nil ſcio nec inde aliꝗd ſuſpicor ⁊ in nullo applico mentē meā ⁊ qn̄ ſic ignorans ſci re tenet̉ illud qd̓ ignorat dicit̉ de tali ignorans ignorabit̉ ⁊ iſte potius contēptor dicit̉ qͣꝫ ignorans. vnde btūs Bern̄. qd̓ ſcire debes ⁊ non vis: non ꝓ ignorantia ſed ꝓ contēptū iudicabit̉ alias aūt regl̓r excuſat. Error aūt eſt qn̄ applico mentē ad id cuius veritas hꝫ ꝯͣriuꝫ ⁊ ꝙ hec differant pꝫ. ff. de aquir. poſ. ſi me in vacuā in pͥnc. Titubatio eſt qn̄ nō ap­plico mentē ſed ꝓpter cōflictū rōnum dubito cui parti mē­tem applicē arg. jͣ. de cōdi. indi. l. fi. ex ꝗbus cōcludit ꝙ oīs titubans ⁊ errās eſt ignorans ſed nō conuertit̉. Itē huic re gule cōcordat lex dicens ſcientiā nō ignorantiā volumꝰ ob ligari. C. de tabū. l. gnaͣli li. xij. p̄ſumit̉ tn̄ ignorantia qd̓ dic vt. jͣ. eo. p̄ſumit̉. ⁊ dicit Io. mo. ꝙ ſcīa ⁊ ignorātia in hac maͣ tendūt ad cōem hominū modū vt ſciētia nō tendat ad ma ximā diligentiā nec ignorantia ad ſupinā ⁊ craſſaꝫ. ff. de iur. ⁊ fac. ig. l. nec ſupīa ⁊. l. plurimū. ff. de edili. edic. ſi ꝗd vēdi tor. de ignorantia iuris etiā diſtinguit Io. mo. an ſit notum ⁊ frequentatū illud ius ⁊ tūc nō excuſat. C. de iur. ⁊ fac. ig. l. conſtitutiōes. aut nō eſt frequentatū vt. l. gallus. ff. de lib. ⁊ poſt. ⁊ tunc excuſat niſi tractaret de lucro captādo ⁊ ſibi īputet qꝛ potuit ꝑitiores ꝯſulē. ff. ꝗs or. in bo. poſ. l. ij. in fi. Prima glo. ponit exempla ⁊ remittit. ſcd̓o ponit ⁊ ex­pōit vnū notabile. tertio ſucceſſiue ſignat ⁊ ſoluit duo ꝯͣria. In. j. gl. ibi. l. ij. ignorantia nō iuuat illū qui credens nō nocere hereditati matris renūciat. ⁊ ibi cum ꝗs indebitum ꝑ ignorantiā iuris ſolutū nō repetet̉ ⁊ ibi.§. nō temere. ibi etiā extra ordinē punit̉. In. j. gl. ibi dic vt ibi ⁊. ff. de iur. ⁊ fac. ig. l. regula Dy. plene ꝓſequit̉ hic hanc materiā per ſolutiōes obiectionū ⁊ poſtea diſtīctionē ſubdit pleniorē quā ibi primū decidā. diſtinctionē aūt ad lr̄am ſcias talem eſſe. aut errat̉ in iure aūt ī facto ſi in iure aut ciuili aut natu­rali aut quaſi naturali ⁊ ſi ciuili aut errat̉ ī iudicio aut extra iudiciū ſi in iudicio ſi quidē ante litē conteſtatā error excu ſat ꝓbata cā erroris legitime vt. ff. de interrogatorijs ac. de etate.§. qui iuſto ⁊.§. celſus. ſi poſt litē conteſtatā ignoran tia nō excuſat vt hic ⁊. d. l. fatet̉ ſi errat̉ extra iudicium aut agit̉ de dāno vitando aūt de lucro captando. ſi de dāno vi­tando aut errat̉ in eo in quo requirit̉ dolus verus aut in eo in quo ſufficit dolus p̄ſumptꝰ vel lata culpa vel leuis ⁊ mul to fortius ſi leuiſſima. ⁊ ſi in eo in quo requirit̉ dolus verus ignorātia excuſat. ff. ad ſil. ſi quis in graui.§. ſi quis ignorās ſed ſi errat̉ in eo caſu in quo ſufficit dolus p̄ſumptꝰ vel lata culpa tunc ſi quidē erat publice notū vere vel iuris p̄ſump tione vt qꝛ a tꝑe publicatiōis cucurrerūt duo menſes iuris ignorantia nō excuſat vt. C. de legi. ⁊ con. l. leges ſacratiſſi­me de iur. ⁊ fac. ig. l. ꝯſtitiones. ff. de publi. l. vlti.§. lꝫ. ad. l. cor. de fal. l. diuus claudiꝰ in pͥnc. ſed ſi nō erat publice no­tum ve vel p̄ſumptiue ignorantia iuris excuſat vt. ff. de de­cre. ab or. fa. l. vlti. Si agat̉ de lucro captando ſi quidē cuꝫ